Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου 2017

Αλκυονίδες μέρες. Μύθος ή πραγματικότητα;



Αλκυονίδες μέρες χαρακτηρίζονται από τους Έλληνες συνήθως οι ημέρες του Ιανουαρίου κατά τις οποίες επικρατεί ωραίος καιρός με ηλιοφάνεια. Πώς προέκυψε όμως αυτό;
Ο αστέρας Αλκυόνη
Οι ημέρες αυτές έλαβαν το όνομά τους («αλκυόνιαι») από το μύθο της ελληνικής μυθολογίας τον σχετικό με το θαλάσσιο πτηνό Αλκυόνη, που αποτελεί την αλληγορική σημασία του ομώνυμου αστέρα Αλκυόνη των Πλειάδων που φέρεται με το όνομα του πτηνού.
Ο αστέρας Αλκυόνη κατά την εποχή αυτή μεσουρανεί κατά τις εσπερινές ώρες και επομένως κατά τις ανέφελες νύκτες του Ιανουαρίου είναι ορατός στο σύμπλεγμα των Πλειάδων, ως κορωνίδα της Πούλιας, κατα τη δημώδη έκφραση, που σημαίνεται ως προς το ζενίθ, στην ψηλότερη περιοχή του ουράνιου θόλου.
Εξ αυτού του απλού φυσικού γεγονότος όλες οι συνεχόμενες ημέρες που είναι ορατός ο αστέρας Αλκυών ήταν πολύ φυσικό να ονομασθούν Αλκυονίδες.
Η Αλκυόνη στη Μυθολογία
Ο μύθος λέει ότι η Αλκυόνη πριν γίνει πουλί ήταν μία πανέμορφη γυναίκα κόρη του Θεού των ανέμων Αίολου και της Ενάρετης.
Η Αλκυόνη ήταν παντρεμένη με τον Κήυκα.Η ένωσή τους ήταν τέλεια κι ένιωθαν τόσο ευτυχισμένοι, ώστε να νομίζουν ότι δεν ήταν κοινοί άνθρωποι. Σιγά σιγά, άρχισαν να πιστεύουν ότι είναι ισάξιοι των Θεών.
Ο Κήυκας θεώρησε τον εαυτό του ισάξιο του Δία και η Αλκυόνη ισάξιο της Ήρας.
Τόσο πολύ το πίστεψαν πού άρχισαν να φωνάζουν ο ένας τον άλλο με τα ονόματα Δίας και Ήρα, με αυτό τον τρόπο προκάλεσαν τους Θεούς και ιδιαίτερα τον Δία.
Όταν το έμαθε ο Δίας θύμωσε τόσο που μια μέρα που ο Κήυκας ήταν με το καράβι του στ’ ανοιχτά έριξε κεραυνό και το τσάκισε, με αποτέλεσμα αβοήθητος καθώς ήταν να πέσει στα μανιασμένα κύματα ο Κήυκας να πνιγεί.
Όταν έμαθε η Αλκυόνη το γεγονός πήγε με αγωνία στ’ ακρογιάλι μήπως μπορέσει να βρει τον αγαπημένο της ζωντανό, το μόνο όμως που βρήκε ήταν λίγα σπασμένα ξύλα που είχε ξεβράσει το νερό, άρχισε τότε να κλαίει απαρηγόρητα, μερόνυχτα θρηνούσε τον χαμό του αγαπημένου της.
Ο Δίας στο τέλος την λυπήθηκε και την μεταμόρφωσε σε πουλί.
Ένα πανέμορφο πουλί που πήρε το όνομά της, και το οποίο ζει κοντά στη θάλασσα, σαν να περιμένει να εμφανιστεί μέσα από τα κύματα ο χαμένος Κήυκας..Το μαρτύριό της όμως δεν είχε τελειώσει, γεννούσε τα αυγά της, μέσα στη βαρυχειμωνιά και τα κλωσούσε στα βράχια της ακτής. Μα τα αγριεμένα κύματα ορμούσαν στη στεριά, σκαρφάλωναν στα βράχια, κατέστρεφαν τη φωλιά και τ’ αυγά της.
Για άλλη μία φορά ο Δίας έδειξε συμπόνια για την Αλκυόνη, δεκαπέντε μέρες στην καρδιά του χειμώνα, να κοπάζουν οι άνεμοι, να ζεσταίνει την πλάση ο ήλιος, μέχρι να μπορέσει η Αλκυόνη να κλωσήσει τ’ αυγά και να βγουν τα μικρά της από μέσα.
Οι Αλκυονίδες νήσοι
Οι Αλκυονίδες νήσοι, καλούμενες και κατ΄ ευφημισμό «καλά νησιά» αποτελούν ένα νησιωτικό σύμπλεγμα στο ανατολικό τμήμα του Κορινθιακού κόλπου, του λεγόμενου κόλπου του Λειβαδάστρου, απέναντι από το ακρωτήριο Ολμιών στο Νομό Κορινθίας.
Το νησιωτικό αυτό σύμπλεγμα αποτελείται από μια συστάδα τεσσάρων νησιών: τη Ζωοδόχο Πηγή (νησίδα), το Δασκαλειό (Αλκυονίδων), το Γλαρονήσι (Αλκυονίδων) και το Πρασονήσι (Αλκυονίδων).
Πρόκειται για τέσσερις κορυφές υφαλονήσου που εδράζεται σε βάθος περίπου 190 μέτρων και που φέρεται ν΄ αναδύθηκε από αμνημονεύτων ετών λόγω γεωλογικών διεργασιών. Εξ αυτού συμπεραίνεται ότι αυτές αποτελούν το επίκεντρο σεισμών που εκδηλώνονται στη περιοχή. Είναι σχετικά νησιά άνυδρα και υπάρχουν ελάχιστα κτίσματα σε αυτά, καθώς επίσης και ιχθυοκαλιέργιες. Στο έδαφός τους έχουν εντοπιστεί ερείπια αρχαίων εγκαταστάσεων.
Η περιοχή των «Καλών νήσων», όπως αναφέρθηκε παραπάνω, είναι ιδιαίτερα σεισμογενής και ήταν το επίκεντρο του τρομακτικού σεισμού του 1981 με πολλούς νεκρούς στην Αθήνα.
Το όνομά τους προέρχεται από τις Αλκυονίδες, μυθικές κόρες του γίγαντα Αλκυονέα.
Η άποψη των μετεωρολόγων
Από καθαρά μετεωρολογική άποψη οι αλκυονίδες ημέρες ως ημέρες καλοκαιρίας εξηγούνται από το γεγονός ότι στο γεωγραφικό πλάτος που βρίσκεται η Ελλάδα μέχρι το γεωγραφικό πλάτος κυρίως της βορειοανατολικής Ευρώπης, κατά την περίοδο του χειμώνα παρατηρείται η αυτή βαρομετρική πίεση (εξίσωση πίεσης) με συνέπεια αφενός να μη δημιουργούνται άνεμοι και αφετέρου ο καιρός να είναι μεν ψυχρός αλλά και ηλιόλουστος, λόγω της αντικυκλωνικής κατάστασης.
Αυτό όμως δεν σημαίνει πως κάθε χρόνο υπάρχουν Aλκυονίδες ημέρες. Υπάρχουν και έτη που έλειψαν τελείως όπως το 1947, αλλά και οι ημερομηνίες έναρξης και λήξης και διάρκεια αυτών δεν είναι σταθερές. Συνηθέστερα όμως καλύπτουν σχεδόν το δεύτερο ήμισυ του Ιανουαρίου. Παρόλα αυτά, άλλοι επιμένουν να αποδίδουν τη διάρκειά τους σε διάστημα 14 αίθριων ημερών, από τις 15 Δεκεμβρίου έως 15 Φεβρουαρίου στην Ελλάδα, στην καρδιά του χειμώνα.
Οι σχετικοί μύθοι είναι πολλοί και σε όλες τις εκδοχές τους μιλούν για τους θεούς, που προσέφεραν τις μέρες αυτές στο πουλί Αλκυόνη, στο οποίο μεταμόρφωσε ο Δίας την Αλκυόνη, κόρη του θεού των ανέμων Aιόλου, μετά το θάνατό της, ώστε να μπορεί να γεννά τα αυγά του στα βράχια των αλκυονίδων νήσων χειμώνα κι όχι άνοιξη.

πηγή: https://antichainletter.wordpress.com/2014/01/13/alkion/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου